Thermal (ترمال )
Thermal چیست؟ چگونه بوجود می آید؟
هنگامی روز آغاز می شود، خورشید به زمین می تابد انرژی نورانی به زمین برخورد می کند زمین هوای همجوار سطح خود را گرم می کند(هوای همجوار سطح زمین ارتفاعش به اندازه قد یک فرد عادی است تقریباً حدود 180متر تا 2 متر می باشد) اگر سطح زمین پوشیده از چمن و درخت باشد یعنی درواقع سبز باشد همانطور که می دانید تفاوتی بین زمین تیره و زمین سبز وجود دارد و آن هم در Albedo است، Albedo زمین سبز نسبت به زمین خشک بیشتر است پس با توجه به Albedo زمین خشک یا بایر نسبت به زمین سبز زودتر گرم می شود هوای همجوار خود را گرم میکند .
☆( بخش هایی که جاذب بهتر گرما هستند و هوای اطراف خود را هم گرم می کنند را Collector می نامند،صخره ها، زمین های کشاورزی شخم زده و جاده های آسفالت در امتداد جهت وزش باد بهترین Collector ها می باشند.)
وقتی هوای همجوار گرم شد یک babel ( حباب) یا بادکنک از هوای گرم ایجاد می شود (همانطور که گفتیم زمین خشک Albedo کمتری دارد یعنی انعکاس کمتر و جذب بیشتر انرژی نورانی، جذب بیشتر سبب می شود بادکنک و یا حبابی از هوا تشکیل شود) این هوا رفته رفته منبسط می شود و در این زمان هوای همجوار زمین سبز سردتر است پس هوای سرد اطراف به هوای گرم فشار می آورد و هوای گرم ( بادکنک) را هُل می دهد به سمت بالا، حال ترمال شروع به ارتفاع گرفتن می کند و بالا میرود و همزمان هوای سرد اطراف جایگزین هوای گرم می شود به همین نسبت ترمال بالا میرود ، این هوا (بادکنک ) نسبت به هوای اطراف خودش گرمتر است پس هوای سرد اطراف مدام جایگزین این هوای گرم (بادکنک ) می شود و این هوای گرم ( بادکنک ) را بیشتر به سمت بالا هُل می دهد با اصطلاح به این ( بادکنک) یا هوای گرم که به سمت بالا میرود، هوای بالا رونده یا Up Draft می گویند ، هوای گرم ( بادکنک) به جایی می رسد که هوای بالا رونده ( Up Draft ) کم کم انرژی داخلی خودش را از دست میدهد و سرد می شود ، وقتی که سرد شد با هوای اطراف خود هم دما می شود.
☆ هوای گرم و هوای سرد مثل آب و روغن هستند به هیچ عنوان با هم ترکیب نمی شوند.
هوای گرم ( بادکنک) هنگامی که به اوج رسید به اصطلاح سقف ترمال یا ( Ceiling ) ترمال رسید به دلیل Laps Rate دمای داخلی خود را از دست می دهد و با هوای اطراف خودش هم دما شده، سرد می شود و ریزش می کند به اصطلاح هوای سرد پایین رونده را Down Draft می نامند، که به سمت پایین می ریزد.
Down Draft جایگزین هوای Up Draft (هوای گرم بالا رونده ) می شود ، هوای سرد می ریزد و هوای گرم ( بادکنک) را هُل می دهد بالا.
Thermal دو نوع است :
- Chimney ( دود کش)
- Babel ( حباب ، بادکنک)
☆ در مرز مشترک Up Draft و Down Draft یک جریانات پیچشی (Eddy) بوجود می آید که این Eddyها نشن دهنده ی Thermal Turbulence است که هنگام ورود به Thermal یا خروج از Thermal بال پاراگلایدر شما تکان هایی انجام می دهد که لازم است خلبان بنا به شرایط با بالا و یا یاپین بردن Break ها این حرکات را کنترل کند.
☆ EDDY به جریانات پیچشی گفته می شود که پشت جسم جامد و ثابت و کوچک رُخ می دهد، در واقع Eddy یک نوع Rotor است ولی خیلی کوچک ، مثلاً در اطراف تخت سنگ وجود دارد، Eddy هم در پشت اجسام و هم در Thermal مورد استفاده قرار می گیرد.
Thermal را می توان مثل فواره مثال زد که آب باشتاب بالا می رود و کم کم از شتاب آب کاسته می شود وقتی به سقف یا انتها رسید به سمت پایین می ریزد.
☆Thermal هر چقدر بالاتر می رود ضعیف تر می شود بخاطر Lapse Rate دمای درون خودش را از دست می دهد چون محیط چگالیش تغییر می کند می تواند بزرگتر شود.
☆ اسکیوتی Squti نام نرم افزاریست که اطلاعات لازم راجع به Thermal را در اختیار خلبان می گذارد.
☆ وقتی گفته می شود سقف (Ceiling) امروز Thermal 4000 متر است یعنی بیشتر از 4000 متر نمی شود بالاتر رفت مگر اینکه طول روز بلندتر شود Dew Point (نقطه شبنم ) برود بالا تاسقف Thermal را به سمت بالا هُل دهد.
☆ وقتی کشش از Base ابر به سمت بالا ایجاد شود علت Thermal است
وقتی Thermal به صورت Chimney (دود کش) است رطوبت محیط را با خود بالا می برد و وقتی این رطوبت را بالا می برد اصطلاحاً می گویند امروز هوا خشک (Dry Air) نیست امروز هوا مرطوب (Moisture Air) است وقتی هوا مرطوب باشد یعنی رطوبت کافی دارد و دمای داخلی Thermal به Dew Point می رسد و در روی آن ابرهای کومولوس بوجود می آید و هر چقدر رطوبت بیشتر شود ابر تغذیه می شود ارتفاع می گیرد می تواند بزرگتر شود.
ابری که در Local تشکیل می شود وقتی بالا می رود منشاء تشکیل Thermal منطقه است بدلیل وجود رطوبت کافی ابرها تشکیل می شوند که به حالت وقتی ابرباشد به آن white Thermal گویند وقتی ابر نباشد Blue Thermal گفته می شود حال وقتی ابر ارتفاع بگیرد و رنگ ابر خاکستری دیده شود به آن gray Thermal گفته نمی شود.
☆ Dew Point (نقطه شبنم) : دمایی که در آن، هوا از بخار آب اشباع می شود را نقطه شبنم می گویند. چرا که سرد شدن بیشتر هوا باعث میعان و تشکیل ذرات آب می شود . مهم است بدانیم نقطه شبنم هوایی که در حال صعود است، با هر 1000 متر افزایش ارتفاع ، دو درجه سانتیگراد کاهش می یابد.
